5.06.2009

HENEK LI ALÎKÎ, GELO JI ÇIKÊ KURDAN DITIRSIN?

Ez bi destûra xwendewanan, dixwazim îro bikevim dilqê pîspor û berspiryar û endamekî dewleta kûr a Tirk( ji wan ên berçevkên reş li ber çavan in) û hemû plan û fen û fêlbazî û pûşên dewletê yên derheqê Kurd û Kurdistanê de bi awayek rût û repal derînim pêşberî gelê xwe yê azadîxwaz, lê ji dilê xwe sax; lewma ev hezar sal e şad nabe; di çav de dimîne miraz... Gelî xwendevanino, bi piranî ter û can, xort û ezebno; dora pêşî ez ê pirsek ji we bikim. Gelo dewleta pîroz û bilind ewqas bilind ku “qûn dixwuyê serî naxuyê” ( min dixwest ez bêjim yuce dewlet lê min kir nekir peyva “yuce” bi Kurmancî bibîr neanî û di şûnê de ev gotina mezinan a bi nav û deng bikar anî) ji roja sazkirina komarê heta îro, ji çikê Kurda ditirse?” Gelo ji mêrani û mêrxasiya wan? Hûn divên, Ji tivingên Kuradan ên “modolî û çaqmaqlî û mawzer û bêşlî û keleşan” hundir lê diqete? Sewalvaniya kurda ji berê berê ve li pêş e; ev yek li çavên wan bar nabe; hûn dibêjin jiber vê sedemê ye ku xew nakeve çavên rayedarên komara tirk? Bi ya we, rayedarên dewletê, heta nîvê şevan serî dibin lihêfan de vedişêrin û bi devekî digirîn, dilorînin bi devê din dibêjin ; “-Simbêlên me biweşin, porên me kur bin, wê rojek bê, kurdên şikeftmekan, wê ambargoyek deynin ser gelê me yê tirk ên ji 24 eyar zêran... Dê ew, wan tirkên qehreman ji şîr û mast û penîrê koçeran, ji toraq û çortanên serhediyan, ji hiriya qer û qerqaş a Bêrtiyan, ji kerme û tepik û sergîn û yabaniyên Mûşiyan, ji qelî û qawirmeya Qercdaxiyan mehrûm bikin! Bi kurtasî, tirs û xofa dewleta tirk hêza aboriya Kurda ye? Gelo Dewleta me- ya ku em Tirk û Kurd tev bi hev re, wek xwişk û bira, xal û xarzî, dot û dotmam (!) li ser dijîn, lê nizanim ji ber teserûfa hubrê ye, kêmasiya qamîş û pênûsêye kes pê nizane , (em bêjin ji ber sedemên ne dîyar) tim û tim li ser kaxiz û defteran peyva “Kurd” tê jêbirkirin û reşkirin û “Tirkiye ya Tirkan” tê nivîsandin ; gelo ev yek çima ye? Bi qinyata we; rayedar ên tirk ên mêr û mêrxas- ewqas ku ji wan heryek berdêlê cihanekê - ji “roj bi roj lihev zêdebûn û ji hev belav bûn û li Anatoliyê bicih û war bûna kurda” sildibin, dipelikînin? Wisa diniqute dilê we û hûn dibêjin qey rayedar: Evdila û Tayîp û General- ên ku li ser ekranan tim û tim dibêjin em jî çêjikên misilmanan in jiber ku kalikên me hecî, dapîrên me sergirtî bûn- nerayedar: Şêx Fetulayê Gulen, Şêx Ehmedê bi Cube, Şêxê Menzîlê hwd; hemî jî xwe xwedyê vê dewletê dihesibînin, sibe êvar bi awakî kelogirî dilorînin û dibêjin; “ kurd- digel xizanî û her cûre mihûziya xwarin û vexwarinê-dîsa jî bi dest û mil in, girê geriyayî wek palîwanan in, di cihana derewîn a îro de, di warê çek û rextan de li paş mane, lewma nikarin bi me dagirkeran. – Qey ew ketine tatêla roja mehşerê û difikirin ku “dê ew rojek bê, mezellah, hukmê top û tank û balafiran nemîne û wê kurd li stûyê me siwar bin û dîsa ji me doza mafê xwe bikin... ” Bi ya we ew, jibo pêşîlêgirtitna heyfhilanîn û tolhildanek muhtemel a roja qiyametê dibêjin: “ger em sobeyên wan tijî komir bikin; meqarneya wan jî bidin ber wan; li ber TRT 6’ê bidin rûniştandin dê ew ji me re duayan birê kin, heqê xwe jî helal kin... Bi kurtasî, gelo dagirker ji roja heşr û mîzanê pir ditirsin? Gelo di Lijneya Ewlekariya Neteweyî (MGK) de, generalên tirk ên bi tîtik û pîtikan û bi stêrkên ji zêrên derewîn xemilandî, bi sîmsarên siyaseta sivîl re hêrs dibin, wana bi xemsarî û nezaniyê tewambar dikin û ji wan re bi sê telaqan sond dixwin, angaşt dikin dibêjin: “-Dev ji Ergenekonê berdin lawo, em bi pelgehan pê dizanin, Kurd bi piranî dabeşkar û parçeperest in. Kesên ne cudaxwaz û ne dabeşkar bin jî postmodernên(bi qewlê Îlker paşa) kurên postmodernan in. Kurd ji berê berê de, di heft qat binê erdê de bi navê KOÇERKON xwe dizîka bi rêxistin kirine û di civinan de sirûda ”Çemê Dicle dibêje ez naherikim; Kurd Memedê bi nav û deng dibêje ez ji Mêrsînê dernakevim diqîrin...” Gelo ew li şikeftên Heskîfê ketine şikê loma dikin ewana noqî ava Dicleyê bikin? -Gelo Generalên me yên qehreman, ji mejiyê( ev cûre kurd di qafê serê xwe de her roj Kurdistanek serbixwe avadikin, lê tu car nêzîki avahiyên rêxistinên Kurdan nabin) bi sedhezaran kurdên bê rêxistin ên di mala xwe de “heta tu dibêjî heyalperest û neteweperest ” lê li derve jî ew qas kûvî û tirsonek û bizdonek ” dipelikînin û dikin ji siyasetmedarên sivîl destûra fermana qira wan (neyarên veşartî û nepenî) bistînin? *** Gelî heheval û hogirno, Xwedeyê Jorîn heq û şahed e; tirs û xof û paranoya ya Komara Tirkan a di warê kurdan de bi çendinî jî, bi çawanî jî hezar car li yên “me li jor dane serhev” in... Lê sedem ne yên li jor, va ye yeko yeko li jêr in... Ew ji Kurdên azad ên “birêxistinî ne” ditirsin! Ew ji yekîtiya Kurdan ditirsin! Ew ji saziyên Kurdan ên wekî bendavan xwe dane ber lehiya asîmîlasyonê ditirsin! Ew ji rojname û kovarên me yên xwîna xwe kirine çavên xwe û dikin nakin nayên çewisandin ditirsin... Ji hemiyan jî girîngtir ew ji Tevgera Azadiyê ditirsin! - Ji ber vê tirsê ye ku ev 30 sal e, çi siyasetmedar û general , çi-Xwedêgiravî-zanist û pîspor, çi karmend û rênçber, çi aşvan û çi şivan û çi gavan û rojnamevan hema bêje bi tevahî dest ji kar û barên leşkerî û aborî û zanistî û hunerî û hawirdorî û ser-erdî û bin-erdî berdane û bi yek canî û bi yek dengî veguherîne endamên çeteyan û xizmeta şerê “bi kurda re” dikin... Ma Ergenekon ne yek e, ne dudu... Dê ew kîjanê tesfiye bikin, kîjanê nekin? Ergenekon li alîkî; dê ew “xwe” çi bikin? Mamoste Marûf

3.06.2009

Bi ya min bûya, min ê...


Bi ya min, Dewleta Tirk bi Qanûna Bingehîn a sala 1924’an stratejiya çareseriya Pirsgirêka Kurd daye ber xwe û heta roja îro ji ya xwe şaş nebûye.

Ev stratejî li ser asîmîlasyonê saz bûye. Kîjan siyasetmedar bê ser kar, gotinên wan ên beriya desthilatdariyê bi wan didin xwarinê û bi awakî ewana jî tinin ser rêya asîmîlasyonkariyê.

Di vir de siyasetek pir û pir nermik û nazik û bi fêl tê meşandin. Gava ew dikevin tengasiyê dest davêjin gotinên xêrê û hêviyê didin kurdan: “Kurd jî birayê me ne; em realîteya Kurda nas dikin; Pîrsgirêka Kurd ya me bixwe ye jî, rêya Yekîtiya Ewropayê di Amedê re derbas dibe ...”

Bi vê yekê çend salan Kurda bilî (meşxûl)dikin... Saleke dike nifşek... Nifşek dike hema bêje 500 hezar kurd. Bala we kişandiye; ji van 500 hezaran, çend zarok (ên di saleke de jidayîk dibin) dê bi kurdî biaxive? Ji sedî pênc? Deh?

 

Hesabekî din; Salê nêzîkî 400 hezar kurd diçin ber rehma Xwedê; ji van rehmetiyan, ji yên kal û pîr, gelo çend kes bî rêk û pêk Tirkî dizanîbû?


Gava mirov têkiliya zimanê Kurdî û nasnameya Kurd bizanibe, bi kûrahî li ser bifikire wê gavê li afata mezin a “bi ser kurdan de hatiye” vardiqile...

 

Îro AKP jî hiviyek xapxapok dide Kurda û dike pê çend salan derbas bike; çend nifşan pê bibişifîne... Serde jî, xweş havîna xwe bi tûrîstan têr û tijî bike; serde jî vê krîza aboriyê ya ocaxkor “teget” biborîne...

 

Niha hin canik û camêr dê rabin ji min re bêjin : “ Malmîrat, ma tu nabînî wa ye çend gavên erênî ( TRT 6, Waneyên Kurdî yên li zaningehan...) avêtin, wê hin çendên din jî bavêjin... Kêm, zêde jî, ji berê ne çêtir e?

 

Welleh heyran bi ya min, tiştên ku ew didin, tu car ziman û nasnameya kurdî, hebûna kurdan a li ser vê axê garantî nake. Asîmîlasyon dê dîsa bi çargavî bibeze.

Ya girîng û bingehin; divê em “ên ku em bi xwe dixwazin” bistînin”. Tiştên ku ew didin wek kefa sabûnê ye. Te hey dit tune ye: Komira wan, çekên 150 TL’yi yên wan, TV 6 a wan, Zanîngeha Artûklû’ya wan...

Xwestekên me?

Em çi dixwazin?

Divê em çi bixwazin?

 

Bi nefsa canê xwe, li ser navê xwe, ez dibêm, ez bûma, min ê dev ji hemî daxwazên xwe berdana û li pey nasname û ziman biketima...

- Divê li ser nasnameya Şiyaro: ew hemwelatiyê TC’yê ye;

 

Bi netewkî; “Kurd e” ( ger bixwaze) ,

Bi bawerî; “Misilman e, an Elewî ye, Êzidî ye, an bê dîn û bê îman e” werê nivîsandin...

 

A din jî, jî 5-6 saliyê heta dawiya Lîseyê, ên xwedî nasnameya kurd-çawa zarokên tirkan bi Tirkî ne - divê bi Kurdî bên perwerde kirin.... Zanîngeh tiştek din e; bi Kurdî, bi Tirkî, bi Îngîlîzkî, her kes bi kêfa xwe ye.

 

Ger ev daxwaz werên qebûlkirin, ez bûma; min ê navên hemî gund û bajarên Kurdistanê bikirana Tirkî...

 

Bila ev jî xelatek min be, ji bo Tirkan...

 

Çer hebe kurdên xwedî xençereya Kurdî, navên bi Tirkî jî bi Kurdî bilêv dikin... Wek mînak îro karacadax kirine Qerejdax, Palandöken kirine Paltokan, Parmaksız kirine Barmasiz, Söylemez kirine Solemêz hwd... Ev yek jî têra min dikir...

 

Ez bûma, min ê li Ameda Şewitî goreke ji Anitkabirê jî mezintir çêkira û bikira ziyaret û li ser eniyê bi tîpên zêrîn lêkiriya: “ Ferz kin Şêx Mistefa Kemalê Atatirk li vir veşartî; jibo xatirê Kurdistanê, jê re serjê kin salê hezar beranên bijartî ”

 

Ez bûma, min ê navê Çemê Dîcleyê bikira “Dîcleya Evlayê Gul” ; ê Fratê jî bikira “Ferata Tayîbo” û “y” ya wî ewqas bi şedde bilêv bikira ku ew jî bubûya yek ji wan “Koçero”yên me yên bi nav û deng...

 

Ger heta çend salên din jî ev yek nebe; nasnameya Kurda û perwerdehiya bi Kurdî neyê pejirandin; dê ez bi Tirkî û bi Îngilîzkî û bi Fransizkî ( çend nifşên din teqez ew ê kurdî bi tevahi jibîr bikin) wesiyeta xwe “li zarokên xwe û li hemî nifşên di dirêjahiya sed salan de ji bera min çêdibin” bikim û tê de derdû kulên xwe û ên bav û kalan yeko yeko rêz bikim û gotinên xwe bi şîretek tund û tûj bi dawî bikim...

 
Qe li bendê nemînin; Roj noqî Behra Wanê be jî îro ji we re nabêjim... Lê ez baş dizanim dê sibeh çi dinivîsim, çi nanivîsim!

26.05.2009

Rexne edeb divê...

Di nav me Kurdan de ên piçek pênûs bihecînin wek ronakbîr têne hesibandin; jiber ku bi gotina Ehmedê Xanê ya di Nubihara piçûkan de bilêv dike “li siwadê çavnas” iya me kêm e... Ez jî ne ronakbîr im lê li siwadê çavnas im; jiber vê yekê jî di xwe de dibînim ku hin rexneyan li civata xwe bikim. Divê dora pêşî em wek netewek Rojhilatî xwe û derûdora xwe baş binasînin û bi vî awayî bikaribin çewtî û rastiyên xwe ji hev veqetînin. Ev nivîs ne jibo pesindayîna rabûn û rûniştandina me ye; lewma ez bi aliyên me yên neyînî dest bi karê xwe dikim. *** Rojhilat; bi taybetî rojhilata navîn; di sedsala 20’an de bi şer û pevçûnan erdnîgariya herî bi êş û elem a Cihanê ye... Ez dibêm ev yek jiber qedr û qîmet nedayîna me ya gotinê ye. Li cem gelên vê erdnîgariyê gotin nake pênc quruşên qul! Lewma em pir sond dixwin... Lewma di cihanê de “şedde” tenê di zimanê Ereban de heye; ev ziman e ku em jî di her warî de di bin tesîrê de mane û di dirêjahiya dîrokê de bûye yek ji stûnên çanda me... Lewma jibo famkirin û têgihîştina hin rastiyên zanistê jî em çavên xwe li mûcîzeyan digerînin û dikin Xweda Teala bi xwe rabe ji me re bibêje “ ev rast e, hûn pê bawer bin” Mûcîze jî ne pêkan be, em şêx û seyîdekî dikin şûna Xweda û gloveri û gerra li dora xwe ya Cihanê jî bi erêkirina wan faniyan dipejirînin... Ev zimanê heta tu dibêjî tûj û bi şedde û nûnerê çandeke taybet , derb li kesayetiya mîrovan jî xistiye. Jibo hindekarî û hişmendî û rêxistiniyê divê tu rê û rêbazên kesnedîtî bibînî, biafirinî. Şedde di ziman de “teqemenî” ye. Civakek bi hezaran salan bi vî ziamanî jiyana xwe derbas kiribe êdî hînî teqemeniyê bûye. Kesekî, heta xwe li pêxembertiyê û şêxtiyê daneyne nikare bi nermahî, bi helîmî û selîmî tiştek bike serî... Jibo hişyarkirin û birêxistinkirin û “bi ser û şo kirina” gelekî bi vî rengî me got rê û rêbazên nû divê... Ev rê û rêbaz divê ne li dijî rastî û nirxên şaristaniya hemdem ên wek demokrasî û mafên mirovan be. Divê ev rê û rêbaz ne li dijî şer’a Xwedê be. Divê ev rê û rêbaz ne li dijî zagonên zanistî be(?) Divê ev rê û rêbaz ne li dijî berjewendiyên hêzên mezin ên serdest be. Divê ev rê û rêbaz ne li dijî çand û kevneşopiyên gelêri be. Di vir de çi kaosek mezin heye; hûn têgihîştin, ne wisa? Ev kaos jiyanê herimandiye; xwezayê hişk û hola kiriye. Mirovan xistiye dilqê rewilan; mêr cinawir, jin reben, zarok stûxar in ... Kesayetî; heta tu dibêjî birîndar û nexweş... Îro kes nikare tu tiştekî li Rojhilata navîn tarîf û binav bike: Mîmarî ya rojhilata Navin? Wêjeya rojhilata Navîn? Mûzîka Rojhilata Navîn? Em hinek li ser mûzîkê rawestin. Bala we jî kişandiye nizanim; hûn qet li ser enstrûmanên mûzîka rojhilata navîn hûrû kûr bûne? Trompet û ûd û kanûn û saksafon di heman orkestrayê de ne! Gotinên sitranan û harmoniya meqaman? Bala xwe bidinê, gotinên herî hestiyar û bidilşewat-ên kezeba mirovan dihelînin- bi meqamên cergobeziyê, bi meqamên navok hecandinê hatine xemilandin: Dansoz, bi gotina “Ya Rebî te çima ewqas derd û kul dane min” fîgûrên herî erotîk ên cihanê pêşkêşî temaşevanan dike. Li cil û bergan binêrin; jin ser girtî; qûn vekirî... Mêr serqot û bi blûcînê Amerîkan; jina li cem di germa havinê de bi çarşeva reş... Di Cd playerên jeepên bi sed hezaran dolarî de, ayatên Qurana Pîroz ên pesindayên nefspiçûktiyê û alikariyê û heyrat û hesenatê... Di vê civatê de kî û kê dikare terîfa rabûn û rûniştandineke, şêl û kesayetiyeke hevbeş bike? Hin ji we dê bibêjin; “ gel bi gelemperî misilman e; va ye ji te re şêl û pêl û kesayetetiya hevbeş...” Misilmantî çiqas me bi hev ve dizeliqîne? Em û Erebên Sêrtê ji berê ve ne misilman bûn? Em û Dadaşên Erzromê? Ên ku ji berê berê ve xwîna me bixwin jê têr nabin... Bi dorfirehî; em û dagirkerên me? Mezinên me û Ermen û Êzdî û Sûryaniyên me çiqas bihev kir; ji hev hezkir? Sofiyên me û gundiyên wan ên rojî nagirin, nimêj nakin çiqas birayên hev in? Jinên biçarşev çiqas ji yên porvekirî hez dikin? Navbera “esselamûeleykum”bêj û “rojbaş”bêjan çawa ye? Araqxwur û avxwur? Elewî û ehlê sunet û wel cemaet? Di gundekî şafî yê nimêjkar de rewşa ên ku bi destan kûçikan mizdidin çawa ye? Xwemezinkuştina dewlemendan li ser hejaran, ya bedewan li ser nerindan? Çavnebariya hejaran ji bo dewlemendan? Eşîr û malmezin û reaya û xulam û şivan û gavan? Em çiqas demokrat in; lo? ***** Heyran, di kuncikê Cihanê yê evqas tevlihev; evqas bixirecir, evqas bêewle de Kurd, bi “bi serê xwe” bi îradeya xwe; Dîsa Kurd, bê fermanên asûmanan, bê fetwayên şêx û meşayîxan - ji wan her yek tiştek cuda dibêje ocaxên wan êdî bûne kaniyên neyartî û dubendiyê- digel hemî şert û mercên rizî û jihevketî û xurufî û infektebûyi yên rojhilata navîn bi derengî be jî, cudayetî û dijberî û çavnebariyên xwe dan alîkî û ji xwe re partî û serokatiyek demokrat û nûjen afirandin. Gotina dawîn; hin canik û camêr radibin partî û serokatiyê reş dikin, bi çêr û dijûnan bêrûmet dikin. Gava tu bersîva wan didî fenanî tu pêlî boçika pisîkê bikî, diqîrin dibêjin: “ Ma mafê me yê rexnekirinê tune ye?” Ev gotin bi têra xwe mirov dibehecîne... Malmîratno rojhilatîno, tu ji yekî re bibêjî xayîn ev dijûn e an rexne ye? Sûcdarkirina kurdekî bi alîkariya MİT û Ergenekonê û Kemalîzmê bi ya we rexne ye? Bi nekurdayetiyê sûcdarkirin a partiyeke Kurdan ne heqareta herî mezin e? Rexne cûrekî wêjeyî yê sereke ye. Divê rexnegir kes û kesayetî û mijar û têgeha ku rexneyan lê dike(mijara rexneyê) bi dorfirehî bi erênî û bi neyînî bi awakî bêalî bide nasîn... Ger wisa nekin hûnê bikevin şûna fîlmçêkerên rehmetî yên Yeşîlçama Tirk: Erol Taş ê xerab; Tarık Akan ê qenc... Ev têra we nekiribe sîyaset û huner û wêje û jiyana rojhilata Navîn ji we re serqûçkirî tije mînakan in: Xerab; heta tu dibêjî xerab; Çê; ji por heta neynok bêqisûr... Ev çand li we pîroz be; ez rebenê Xwedê êdî ji we re çi bibêjim... Mamoste Marûf

EZ ÇAWA 4Ê GULANA 1961’AN Jİ DAYÎKA XWE BÛM?

  Salên salixa ji dayîkbûna min didin, salên bi cih kirina serweriya komarê bû.   Ji Enqereya kambax wêdetir demokrasî û azadiyeke nîvçe, li...

Nivîsên zêde hatine xwendin