Pêşniyarên Başbûx Paşa û mesela Meta Zulfînazê

Serokê artêşa Tirk wê rojê çû Mêrdînê û li wir çi li ser dilê wî hebû, çi hat ber devê wî bê tirs û bê xem gotin. 


Kî çi dibêje bila bibêje, di van rojên dawîn ên bi nîqaşên “li ser çareseriya demokratîk têr û tijî” de gotinên wî, niyet û planên çareseriyê yên dewleta  Tirk bi awakî rût û repal raxist ber çavan.

  Paşa, wek siyasetmedarên rovî, xwe vir de wê de neavêt rasterast got: “pirsgirêk ne nezaniya Kurdî ye; kêmasî di nezaniya Tirkî de heye. Ji % 95 kesên temenê wan ji 50’an berjêrtir de jî pirsgirêk tune ye; lê kal û pîr , bi taybetî jin Tirkî nizanin. Derd û kula mezin ev e..."


Dîsa camêr qe veneşart û got; “zimanê dayikê ji dayikan tê hînbûn...” Piştî ku ji jinan pirsî û dît ku jinên Kurd ên tirkînenas di anîna zarokan de pir jêhatî ne; ev yek bû kelem di çavên wî re çûn, bi wê êşê hew xwe girt û bi leşkeriya xwe nema, digel siyasetvaniyê, dawiya dawîn dest avêt doxîna mirovan jî û bê şerm û bê minet vê kelamê jî kir: 


“Hûn çima evqas pir zarokan tînin! Ne heyfa wan e!” 


 Divê hûn gotinên wî bi çav û hiş û mejiyê kurdewarî tefsîr û şîrove bikin û wer bixwînin:






Divê hûn hevoka wî ya “Hûn çima evqas pir zarokan tînin; ne heyfa wan e” bi vî şiklî sererast û bi bidawî bikin: 
“Ne heyfa wan e ku ew ên bi Kurdî biaxivin!” 

Paşa dibêje; 
“ gelî aqilmend û pîspor û MEB'î Û DPT’î û MİT’î û JİT’î û TİT’iyan!  va ye ji sedî 70 û 80 Kurdan –dibe ku bi gelemperî nebibin Tirk jî- hatine ser rêya tirkbûnê. Çi dikin bikin li benda Ezraîl nemînin wan kal û pîran jî hînî Tirkî bikin."

  Başbûx, bi sê dengan bang kir got; "jin, jin, jin... Heta hûn jinan bi tevahî hînî Tirkî nekin, xetereya hînbûna zarokan a Kurdî berdewam e. Jiber ku zimanê dayikê ji dayikan tê hînbûn... " 


Başbûx berê xwe dide Kurdan ji wan re jî dibêje: 


“ Tirkî zimanê aborî û ragihandinê û fermî ye. Lê dîsa jî, ger hûn pir dixwazin di mala xwe de bi Kurdî biaxivin, di mal de zarokên xwe hînî Kurdî bikin” 


Bala we kişand ew çi dibêje:


" Zikê xwe bi tirkî têr bikin( Tirkiya we tunebe hûn ê birçî bimînin). 


Bi mirovên din re hûn ê bikaribin tenê bi tirkî têkilî deynin, karên we yên bi dewletê re jî gere bi Tirkî be. 


Gava we van şertan anî cih, mafê we yê axaftin û perwerdehiya Kurdî, ew jî tenê di mal de, heye. Em qarişî nava mala we nabin."

  Ew jî, hemî karbidestên dewleta wî jî baş pê dizanin ku gava ziman di tevahiya qadên jiyanê de neyê bikaranîn wenda dibe û diçe. Zimanekî navmalî ji “çawayî baş î” wêdetir kêrî tu tiştî nayê. Tu ji mala xwe derketî nikarî pê tu derd û kulên xwe bînî ziman. Wek mînak; 
tu nikarî bi Kurdî bibêjî; “ altin dovîz ve borsa endekslerî dûştûgûnde emlak piyasasi canlanır”. 
 Tu nikarî bi Kurdiyek zelal bibêjî “ şû dîlekçenîn sayi ve tarîhînî bana verînîz kî genel mûdûrlûkte takîp ettirebîleyîm” 


 Tu, di tu qadeke fermî de bi zimanê xwe nikarî kesî gilî bikî. wek mînak tu nikarî bi sedî sed Kurdî bibêjî; "astsûbay îctîmaya geç gelmedîgîm halde, Kûrt olmamdan gicik kaptixi îçîn bana oda hapsî verdî, 3- 5 nobetî yazdi”. 


 Tu bi kurdiya dayika xwe tu car nikarî hesabekî bikî, pirsek matematîkê, fîzîk û kîmyayê çêbikî û ragihînî kesek din; 


“ bîr açinin îç açilarinin toplami 318 derece, diş açilarinın toplami îse bûnûn ûçte bîrî kadardir...” 


Ev pirs jibo te bi qasî derbasbûna te ya di ser pira siratê re zor û zehmet e.


 Bi dilê Başbûx be, tu wek kurdek kurdînas ji zanistê jî, ji têkiliyên bi kesên biyanî re jî, ji kar û barên aboriyê yên giranbiha jî, ji têkiliyên bi sazî û dezgeh û rêxistinên fermî re jî, ji mafê xweparastinê jî, mehrûm û bêpar bî. 


Tu yê tenê bikaribî bi Meta Zulfînazê re ( tixûbê têkiliyên te) 
hesabê hêkan bikî (bi zimanê navmalî ast û sînora danûstendin û aborînasiya te evqas e ) 


Heger Meta Zulfînaz (xeynî Meta Zulfînaz karê te bi kes û sazî û rêxistinek din be, zimanê te têra têkiliyê nake) 


te bixapîne, hêkên ne qenc bide te, (ger feraseta te ya ku te bi kurdiya navmalî bidest xistiye têra têgihiştina konektiya Meta Zulfînaz’ê bike) 


tu yê di cih de bizanibî ku ew cilq in (ma li tu yê madeyên kîmyevî yên jahrî bînî hişê xwe; asta zanatî ya ku te ji dayika xwe stendiye ev e ku; tu yê hêkan bidî ber guhê xwe biçelqînî; deng jê bê, bizanibî ku ew xera bûne.) 


û Meta Zulfê mafê te binpê dike ( radeya hişmendiya te), 


tu yê giliyê wê bi mêrê wê, bi Xalê Evrihîm de bikî (qada ragihandin û hiqûqê jî ji bo te heta vir e). 


Xalê Evrihîm hate rihmê û pereyê te li te vegerand da te, jixwe da; ger neda, tu yê pê re pevbiçî, bikî şer û qîrîn û , Xwedê neke qetl û xwîn... 


Divê tu jiyana xwe ya Kurdewarî, ya ku dewleta tirk pêşniyar dike, di gund de, di nav malan de derbas bikî ; debara xwe, aboriya xwe bi danûstendina hêkan bikî. 


Kurdo, Kurdê jiyana te ya kurd û Kurmancî di vê çarçoveya teng de heta nifşek an dimîne an namîne. Nifşa te çû ber rehma Xwedê, nasname ya te jî bi te re... 


Tinaz û henek li alîkî, divê Kurd dest û dev ji hemî daxwazî û xewn û weyalên xwe berdin û di van rojên nîqaşên çareseriyê de bi tenê, sirf, bes “ji kireşê heta zanîngehê” daxwaziya perwerdehiya mecbûrî ya bi zimanê xwe bikin. 


Hûn ê bibînin Îlker û Tayîb û Gul û Çîçek wê bi xweseriya dempkratîk jî, bi sîstema federatif û bi ya eyaletî qaîl bibin bi perwerdahiya bi Kurdî nebin! 


Tevn û dafik û xefika ku ew jibo me daxistine, yeqîniya we bi Xwedê be, ev e... dikin hestîkî bavêjin ber Kurdên her çar aliyan û welatê xwe li ber çavên hemî Kurdan şêrîn bikin û di nava çend deh salan de ne tenê ên bakûr, tevahiya Kurdan di kuçe û kolanên metropolên xwe de bikin tirk û bi vê yekê mexsed û mirazên dilê îtîhadî û Jontirk û Atatirkê xwe biqedînin; ên Tayîb û Başbûx jî serde... 
                                                                                           Mamoste Marûf

Kurd û Umetparêzî û kûtxwurî û ûrtkorî

Kurd, piştî Ereban – em sedem û rê û rêbazên vê yekê bidin alîkî- hatin ser dînê Mihemed. Em encamên misilmanbûna Kurdan yên jiyana vê cihanê -ya derewîn- ya aborî, civakî û giyanî erdnîgarî bidin alîkî û bi gotinek gilover bibêjin; Kurd bi hatina ser hîdayetê “bihûşta rengîn a Xwedayê Jorîn a li cihana din” bi têra xwe heq kirin. Hin kes û kesayetiyên ji çîna hewas a (bi qewlê kurdan; bijarte û zana) yên Kurdan ji dewra tabîûn (ên sehabîyan dîtibûn) bigire heta dawiya dewra Osmaniyan, çi ji eşq û evîna Xwedê, çi ji tirs û xofa dojehê be, xwe bi fermanên Xwdayê Jorîn ve ewqas bi dil û can girêdan ku zar û zênç, kofî û kulfet, mêrg û zevî, pez û dewar, welat û netew, ziman û nasname tev dan alîkî û di rêya Mihemed (S.E.W. S) de carinan bûn canfedayên xwîna xwe kirî çavan, carinan jî bûn ji wan derwêş û alim û helbestvanên dilşewat û alîkî ve digiriyan şev û roj bi her dû çavan, aliyê din ve Jî dua û niviştan dikirin ji bo hakanên Selçûkiyan, xelîfeyên Ebasî û Emeviyan, padîşahên Osmaniyan ên di dilqê Xelîfeyên rûyê Cihan... Wek mînak; Sulhedînê me yê Eyûbî, Ebû Henîfe’yê me yê Xoresanî, melayê me yê Goranî, Fuzûlî’yê Beyatî, Nabî’yê Ruhayî, Nefî’yê hesenqeleyî, Seîdê Kurdî û nizanim kî û kê êdî... Ez ji wana re dibêjim Esilkurdên umetparêz ên pişt bi biyaniyan ve girêdayî. Bi mîlyonan kesên ji doxîna wan ketî, di dirêjahiya bi sedan salan de di nav birayên xwe yên misilman de ji binî ve bişifîn heliyan çûn. Bi mîlyonan Rewadî û Êlwarî yên ji pişta Sulhedînê me yê Eyûbî, li ser axa Azerbaycana veguherîn bûn bûn Ezerî. Bi deh hezaran hemwelatiyên Şêx Seîdê Kurdî, yên di dawiya sedsala XIX’an de dest bi hemaliya Xanên Stenbolê kiribûn di şêst heftê salan de, ji xizaniyê xelas bûn, hinek pûrt bi wan ve hat, bi tevahî veguherîn tirkên sipî. Neviyên ên din jî dîsa di nav gelên din de heliyan, winda bûn. Axir û aqûbet; ji wan ûrtkoran tu kes nema ku li ser gorên wan bisekinin bi kurdî bibêjin: “- Kalo, pîrê, vaye ez hatim!” û ji wan re fatiheke bixwînin; ji wan mezinên me yên berê re; yên bi nav û deng ên jibo dînê Mihemed û jibo Xelîfeyan bi zimanên wan ên Erebî, Farisî û Osmanî wek bilbilan dixwendin, wek Ristemê zal şer dikirin, wek ewrên bi şiliyê barkirî rondikan dibarandin... Dîsa ji heman nifşê hin kes û kesayetî derketin – bê ku xwe ji ol û mezheb bikin- ji refê xwe veneqetiyan, çi kirin bi zimanê xwe, li ser navê gelê xwe kirin. Ew jî bûn leşkerên Xelîfeyan û bi şûr êrişî neyarên dînê Mihemed kirin lê di şûna “Allah! Allah” de, digotin “elah, elah”... Ew jî lavayî Xwedayê jorîn dikirin, hêstir dibarandin; lê di şûna ku bibêjin; “Allah adin zîredelîm evvela; ...her îşî asan eder Allah ana”; digotin “ Hemd bê hed be bo xwedayê rebê alemîn; ew Xwedaye daye me dînê mubîn”. Ew kî ne? Elî Hrîrî, Baba Tahêrê Hemedanî, Ehmedê Xanî, Melayê Cizîrî, Şêx Seîdê Paloyî, Seyîd Rizayê Dêrsimî, Melayê Batê, Feqiyê Teyran, Celadet Bedirxan, Seydayê Cîgerxwîn, Mehmûd Baqsî, Şivan Perwer, Mihemedê Ûzin û filankes û bêvankes... Di sedsala XX û XXI. de, her çiqas ji bela polîtîkayên bişaftinê (asîmîlasyonê) yên dagirkeran gelek ji wan xwe ji ziman kiribin jî, tevahiya Kurdên tekoşer û azdîxwaz, bi taybetî serok û şervanên Tevgera Azadiya Kurd, li peyî van rewşenbîr û lehengan çûn û bi gotinên wan kirin; rabûn û rûniştandina wan şopandin; û şîretên wan kirin guhên xwe... Kî çi dibêje bila bibêje ev rê- bi qasî ku em pê dizanin- hezar sal e vebûye. Kes û kesayetiyên di vir de meşiyane di kozik û çeperên netewî de cihê xwe girtine. Belê beriya şoreşa Bûrjûvaziyê ya Fransî wek hemî gelan Kurd jî ji zanîna “netew-dewletê bêpar bûn; lê divê mirov -digel bi hezaran astengiyên derûnî, aborî û civakî - navekî li israra bikaranîna Zimanê Kurdî ya hin rewşenbîr û lehengên Kurdan ên dewra Ebasî û emevî û Eyûbî û Selçûkî û Osmaniyan bike...

...

Rabit ji me jî cihanpenahek

Peyda bibitin me padişahek

Şîrê hinera me bête danîn

Qedrê qelema me bête zanîn

... Ehmedê Xanî

Divê mirov ev Kurdên

stûxar, sêwiyên umetê, nivîskarên van beytên jorîn ên bi hesreta eferimekî xelîfe û şah û padişahan-ên Xwedê giravî parêzwanên hemî misilmanan- çûn ber rehma Xwedayê Jorîn”

û

binyatkurdan( kûrt kokenlî), yên pişt bi biyaniyan ve girêdayî; esilkurdên “methiyexwend û mersiyexwend” ên di koşk û serayên serdestan de bi îzet û îkram ezimandî, kurdên di nav zêr û zîvan de xeniqandî û gevizandî”

ji hevûdu veqetîne...

Îjar em werên ser diharê binyatkurdên pişt bi biyaniyan ve girêdayî yên kûtxwur (Kût; nanê ketî nav axa tedûrê û ji hêla mirovan ve nayê xwarin) ên îro... Çi îtîrafkar, çi çepgir, çi rastgir, çi umetparêz, ên dûrî rê û rêxistinên Kurdan, ên dûrî tevgerên azdixwazên Kurdan, ên neyarê tevgera Azadiya Kurd, tev bi hev re ji vê çînê ne. Ew tev li ser hev, lê carinan dor bi dor kûtxwurên desthilatdar û serdestên îro ne.

Ev nivîs têra hemî kûtxwurên esilkurdan nake, loma ez dikim hinek qala kûtxwurên îro yên ketine dilqê Osmanîparêzan bikim. Ew jî wek yên pêşiyên xwe dibistan û medresexwendî yên gelê xwe ne; lê di zimanê serdestan de wek bilbil in; ji wana pirtir jîr û jêhatî ne. Hevokên wan wek yên Fuzûlî û Nabî û Nefî bi şox û şeng, şêrîn û şekirî ne. Ew jî wek generalên dagirkeran ên pêsîr bi madalya û nîşan û bi tîtik û pîtikan xemilandî; ew ên xwedî bi dehan nav û ûnvanan; xwedî gelek ûnvan û payeyan in; şêwirmendê Şarederiyê yê esilkurd, ûstadek esilkurd, şêwirmendek serokwezîr ê esilkurd , rewşenbîrê esilkurd, civaknasê esilkurd, osmanîparêzê esilkurd, Îslamparêzek esilkurd, sîyasetmedark esilkurd, karsazek esilkurd, dîroknasê esilkurd, terîqneqşîyê esilkurd, televîzyongerokek esilkurd, dijberek esilkurd, Kurdek sipî hwd... Gelekên wan pêşiyên xwe digihînin şêx û melayên berê, yên di dema serhildanên kurdan de, destşûştî, lingşûştî li ser post rûniştî... Ew şecerexwendên ewqas jêhatî ne ku bi sedan bav û kalên xwe bê sekn û bê qerar li dû hev rêz dikin û dawiya dawîn xwe bi awakî bi nîjadkî an bi Şêx Evdilqadirê Geylanî ve an bi Xalidiyan ve an bi Ebasiyan ve girê didin û pesnê xwe bi vê esaletê didin, xwe pê mezin dikin; lê gava kesek rabe bibêje “ ez bi hezaran salan e Kurd im; ji Kurdan hez dikim” wî bi İrqçitî û nîjadperestiyê tewambar dikin û lê pêşniyariya “tecdîd-î îman û tecdîdî Nikah” dikin. Ew hemî dagirkerên li çar aliyê Kurdan, ji çermreşên Afrîkayê bigire heta Peştûnên Afxanîstanê, ji niştecihên girava Tîmora Rojava bigire heta Ûygûrên Çîn û Maçînê wek bira dibînin. Gava dikevin tengasiyê bi her dû çavan ser wan de digirîn; lê gava Kurdek ehlê Sinet mêyla kurdek elewî û Êzidî û yaresanî bike, an dilê wî bi Ermenî û Asûrî û Kildanyek bişewite, mafê wan rebenan jî biparêze; an jî bi demokrasîxwaz û aşitîxwazên Cihanê yên nemisilman re têkilîkî dayne di cih de bi termînolojiya serdest û dagirkerên hezaran salan dest bi dijûn û êrişan dikin: “ Kafirê bê dîn û bê îman! Dijminê Dînê Mihemed! Xurufiyê dojehmekan!” Hin caran jî bona ku her kes bizanibe ew ji wan ronakbîrên di zanistê de pir kûr û modern in; ji her dû cihanan( ser erd û bin erd) jî haydar in, bi têgehên nûjen ên ji lîteratûra – bi qewlê wan- ji kafirên bê dîn û bê îman deynkirî jî êriş û kufuriyan dikin: “sekûlerê di şopa Kemalîstan de!” “Ateîstê kurê satanîstan! Marksîst û Stalînîsto! Carinan jî xwe li bijîşktî û li hekîmtiyê datînin û teşhîs û tedaviya “Kurdên şiyar û bixwe hesiyayî” didin ser milên xwe:” PKK rewşa derûniya Kurdan travmatîze kiriye; divê ev travma bi rê û rêbazên Osmaniyan, bi waez û şîretên şêx û meşayîxan (bi yên bav û kalên wan ên hevkar; ne bi yên welatparêzan), bi biratiya misilmanên ehlê sinet û wel cemaat bê dermankirin... Di pêşniyariyên wan kûtxwuran de, di modela wan a ji ber pergala riziyayî ya Osmaniyan girtî de, Elewî, êzidî, Ermenî, Asûrî û kildanî tev li ser hev tebaya kafîrûn in û tenê layiqê baca “xerac û cîzye” yê ne... Her çiqas bi awakî aşkere nebêjin jî, bi ya wan jin û mêrên enî naçe ser sicdê, terkî selat, jinên porvekirî, sosyalîst, araqxwur bi tevahî rafizî yên gunekar in û ne layiqî hurmet û rûmet û nîmetan in; li wan maneyan digerin, fesala xwe bibînin wê qetla wan jî helal kin. Kûtxwurên Osmanîperest dijber û neyarên şêx û meşayîx û zana û mela û oldar û nimêjkarên Kurdan ên demokrat û azdîxwaz in. Niha ew hevkarên AKP’ê, endam û bendewarên post û meqamên li jor in; lê axir û aqûbet, dawiya dawîn, ew jî wek Nabî û Nefî û Fuzûlî, ebter û ûrtkor in. Mamoste marûf

Biranînek ji eydên berê yên Serhedê

- Kurê min, dîza girarê pir kelî ye; wê bibe dayne nav berfê, bila bicemide. Çawa ku mele got Elahû Ekber, zûka bîne ser sfrê. Nebî nebî mîna wê rojê tu dîsa nerijînî!

“- Wê dayê, her ro her ro çima ez? Ma Tehso jî vê ziqûmê naxwe?”

-D’ez qurbana wan çavên te yên reş belek; îro erefat e, ev xêr bila ya te be.

Tu ji Tehsîn mezintir î, baqiltir î... Ez ê piştî şîvê rûnêm, bêrikek mînanî çuwal bi dêriyê kurê xwe ve bidirûm. Tu dizanî rojî îro diqede, sibeh eyd e, tu yê ji dayika xwe re eydaniyê tovkî... “

Tu rast dibêjî, dayê? Ka li kuye dîza girarê?”

Eyd ... Gava ev peyv li ber guhê min diket dilê min dibû civîkek navgundî û di hundir de dikir tepatep. Min zûka dîza girara bi kel anî derve, danî ser kurşe û di nav xewn û xeyalan de li benda ezana mele mam û mam...

Sibeh ez ê serê şeveqê rabim, dêriyê xwe yê cêb mezin lixwe kim, porên xwe şekim, kumê xwe yê ji pirtiyên rengbireng bidim serê xwe... Ma ez ê kîngê ji vî dêriyê qeremandol xilasbim; mîna mezinan şal lixwe kim? Wîîî Xwedê qe li hev neyne, Diya min wê dîsa moriya şîn bi tûncika min ve girêde... Ezê bêjim na, ewê bêje “tu yê nezerî bî kurê min!” Reşo jî yekî bi tûncika xwe ve bike ez ê jî pê qaîl bim... Erê, erê ez ê wer kim.

Gelo bêrika Reşo ji ya min girtir be? Na looo, xalojna min qe qêmîşî pirtiyan dike?

Gelo Zeze vê carê porteqalan bide an gûzan? Xwezila gûz bida. Par hejdeh gûzên min çêbibûn...

Kûçikên mala Hecî Xalis girêdayî bin? Heger Beredayî bin ez ê biqîrim; malêêê, kûçikê xwe girêdin, wa mêvan têêên!

Qeliya Meta min a Eyşo mabe tu divê? Bi Quran ez ê jê bixwazim, ma ne eyd e...

Kuro, Hecî Kalo dîsa ji min bipirse;
 “ –Sediyê min, sibeh ez werêm mala we tu yê çi bidî ber min?”

ez çi bikim, çi bibêjim? Guz? Na. Porteqal? Na. Mewûj û kişmîş? Na, na qutiya wî serqûçkî tijî ye. Hah, weleh min dît! Ez ê binê beroşê, binê şîr bidime kalo... Ma ji wî xweştir?

Gelo Nesîbeya jina Apê Evqadir, ji min dewa hêkên xwe bike û bibêje; kûçikê heram te çima diziya min kir; ez ê çi bikim? Na, na Xalê Evqadir pê re hêrs dibe dibêje; keçê eyd û erefat e; kêfa zarokan neşikîne. Kurê min bibêje ma ne hêkên apê min in; ez dixwum, ji kî re çi?

Silo’yê çarek (elewî) goşt bide ber me ezê bêjim na xalo; ez naxwum, mele gotiye destkoja we heram e. Gelo, dilê wî ji min bimîne? Namîne, namîne; ma dilê kesî ji gotinên mele dimîne!

Gelo ez çiqas eydanî berhevkim? Min bêrika xwe carek tijî bikira û bihatima malê û vala kira; carek din, carek din... Nîvrokî Xakî min li hespê xwe siwar bikira bibira gundê Kuneroviyê, li wir jî mal bi mal bigeriyam, paşê bi erebeya servekirî biçûma Erziromê mala Seyîdxan, mala Harûn, mala Hecî Baran, Mala...

Elahû ekber, elahû ekber!

Sibeh cejn e; cejna we pîroz û bimbarek be...
---------------------------------------------------------------------------
Dîz: qûşxaneya ji axê çêkirî
Dêriyê qeremandol: Berê dêrî li zarokên lawîn dikirin. Ew dêrî, ji pirtiyê reş ê erzan dihat dirûtin. Navê wî pirtiyî qeremandol bû.
Girar: Ev girar bi dew û dan tê çêkirin, li herêmên din wek “mehîr” tê binav kirin û nok jî dikeve nav û cemidî tê xwarin. li girara dew a Serhedê germagerm tê xwarin.
Kurşe: Berfa cemed girtî, berfa hişk.
Tûncik: Berê porên zarokên lawîn di tanga ser guhan de glover dihatin birîn û parçeyek por li ser eniyê dirêjkirî dihat hîştin. Jê re tûncik dihat gotin. Dayîk kumên rengînî çêdikirin didan serê wan û tûncikê tenê li derve dihîştin û morî, pelikên zêr û zîv pêve dikirin dixemilandin.
Mamoste Marûf