Kî, çawa, çima û wekî din…

Rojeva  Tirkiyeya şewitî,  ji êvara 15 ê Tîrmehê bigre heta roja îro, ji serî ta binî darbe ye.

Kî kir?

Mele Fetulayê xwedêgiravî şagirtê  Mele Seîdê Kurdî,

 ji heft bavan Tirk,

kûçikê ber deriyê dewleta xwe,

dijminê komûnîzmê,

weîzê çav bi hêstir,

şerîetxwazê jidil û dilşewat û diltenik,

kalê dest ji kar û barên dunê şûştî, li ser postê xwe rûniştî…(Dîsa xwedêgiravî)

Çawa kir?

Fetula,

50 sal bere, di dema şerê sar(ji bin ve) ê NATO û  Pakta Warşovayê de,

bi dijberî û bi dijminatiya Komûnîzmê ket çavê Amrîkayê.

Piştî ku bi YDA yê pişta xwe zexm kir,  îcar qûna xwe kuta deriyê dewleta Kemalîst a endamê Nato’yê.

Bi guherandina Rîsaleyan û ji wan birina Kurdayetî û kurdperweriya Seîdê Kurdî, bi pişaftina zarên Kurda,  ew çavên netewperestên Tirk girê da.

Bi şerîetxwaziyê olparêzan bi xwe ve zeliqand.

Di vê pêvajoyê de bi hezaran zarên misilmanên ji dil sax, ji mejî nuqsan, ji dunê nezan abûr perişan  li dora xwe kom kir,

Wan bi mal û bi qurs û bi dersxane kir

Nexwar da wan,  li xwe nekir li wan kir…

Bi xwe li hindur di gohê wan de xwend,

Li derve di dibistanên nûjen û hemdem de wan da xwendin,

Dît ku kevirê aşê wî  xweş digere, bi sedan qurs û dibistan vekir

Paşê TV û rojname û bank û şîrketan li  dûv hev rêz kir.

Wî ew zarokên rebenên gundî û piştkurmî bi qrawat û bi meqam û bi ûnîforma kir.

Çima kir?

 Mabest û miraz?

Dewlet!

Belê, bûn xwedî dewlet; bûn xwedî şîrketa herî mezin a welat.

Wekî din çi heye, çi tine?

Li vî welatî bi sedan terîqet û cimet û civat û komale û saziyên xwedêgiravî olî û oldar  hene. Ew jî li ser şopa Fetula, bi xewn û xeyalên bidestxistina şîrketa herî mezin a vê erdnîgariyê(dewlet) şev û roj dixebitin. Mabest bidestxistineke qethî nebe jî, di nav de  bicihkirina qadroyan e, jê xwarin e, îhalestendin e…

Ka ji we kî dizane “Suleymancî” xwedî çend yûrd û dibistan û qadroyan in? Ew bo çi têdikoşin?

Gelo Işikçiyên xwe wek mirîden Evdilhekîm Arwasî didin nasîn, rojnameya Turkiyeyê û TGRTê û Îhlas Holdîngê û bi sedan yûrd û nexweşxaneyan wek zikirxane bikar tînin?

Cimeta Îsmaîl Axa, bi hezaran şagirtan, bi dehan radyo û TV û şîrketan bo çûyîna bihuşta rengîn saz û ava  dike?

Cimeta Yenî Asya?

Cimeta Îskender Paşa?

Adnan Oktarê pisîkperest?

Haydar Başê zikmezin?

Menzîlî?

Hîzbûtahrîr?

Wekî din?

Qadirî, Ûşakî, Cerahî, Tîloyî, Neqşî, Melamî, Halwetî, Galibî, Cimeta Erenkoy?

Wekî din?

Kirkincî Xocecî, Alîgirên Ehmed xoceyê bi cube, bi dehan kom û komikên Nûrcî, êdî nizanim çî û çi…

Çereserî?

Dewlet û  dewletperestî bûye belayê serê mirovahiyê, bûye pût, bûye ruhistîn…

Em dibêjin ger ev cinawirê ku navê dewleta neteweyî li xwe kiriye

 neyê demokratik kirin,

neyê biçûk kirin,

per û baskên wî neyên rûçikandin,

hêz û hebûn û desthilatdariya wî li kom û komikan,

li tax û gund û bajar û bajarokan neyê parvekirin,

ew ê gelan, netewan, baweriyan nasname li alîkî, ji merivatiyê jî  bike.

Ger ev feraseta bêyom, ev têgihîştina tewşomewşo neyê guherandin,

Dewlet wê tim û tim  bibe sedema darbe û şer û pevçûnan.

Li ser wê, bo wê, di rêya wê de,  mirov hevûdu jî, xwezayê jî qir bikin.

Kurt û Kurmancî dewlet:

An   wê bibe ya me gişkan

An wê bibe warê mişk û dûpişkan…

IŞID û Qula Nîr

Bi pergala perwerdehiya Tirkiyeyê mejiyê zaro û ciwanên vî welatî bi dijminatiya li hemberî demokrat û azadîxazan tê tijekirin û ew bo cihada pîroz tên sorkirin, dibin agir û pizot.

Mucahîdên bê ser û ber, bê tirs û bê minet li komale û li weqf û li çayxaneyan digihîjin hev,

perwerde dibin û ref bi ref, yekîne bi yekîne ji hev vediqetin dibin IŞID, dibin El Nusra, dibin Ahrarû Şam, dibin Tûgayên Fatîh Sultan, Sultan Mûrad, dibin wan gurên har...

Di merhaleyekî de ji alî dewletê ve tên binçavkirin, nav û navnîşanên wan li defteran tên qeydkirin, piştî çend rojan  tên serbestberdan...

Paşê  we hey dît, ew li Sûriyê ne!  An mirî,

an tiving li milan, seriyek jêkirî yê mirovek di destan de zindî derdikevin pêşberê raya gişkî...

Dema ji rayedarên dewletê pirsa " ew çawa derbasî nav erdê Sûriyê bûn?" tê kirin, ew dîn û îman davêjin dibêjin; "tobe di sînorê me re neçûne...!"

Dema ez konektî û derewkariya rayedarên vê dewletê dibînim meselên dem û dewrana eşîrtiya me tên bîra min.

***

Çend Paposî (eşîreke me )  kêvroşkek digirin û dikin  holikek bê derî û servekirî.

Ew ê di wir de  wê çend rojan xwedî bikin,  xurt bikin û paşê jî serjê...

Aqilmendekî wan dibêje; heyra deriyê vir tine, ew ê bireve, em laçikek bavêjin ser. Yekî din dibêje em  gurzek giha bidin ber devê holikê, ên din tiştên din dibêjin...

Ew dikin nakin bi hev nakin.

 Ji eşîra me yekî fêlbaz û diz jî di wir re derbas dibe, çawa ku çav bi keroşkê dikeve gohê xwe bel dike. Bala xwe didê ku Paposî bi hev nakin, xwe di ber wan re dike û dibêje:

“heyran  nîrê xwe  bidin ber devê holikê û  lêxin  herin mala xwe, li kêfa xwe binêrin. Ga nikare bi nîr, îcar kêvroşk”

Paposî tev şaş dibin dimînin:

-       "Heyra ev çareya xweşik çima nehat hişê me!"

 Çawa ku ew diçin malên xwe,  gobelê me piyê xwe di ser nîr re davêje, kêvroşka quncilî digire, dike bin sakoyê xwe û dibe mala xwe...

Serê sibê Paposî tên holikê, da ku xwarin bidin kêwroşka xwe lê, Xwedê bide!

Rebenino hevûdu bi diziyê sûcdar dikin, yek ji wî, yek ji yê din, bi kevir û daran bi hev dikevin, ser û gohê hev dipelixînin,  pirî li hev didin ji hal dikevin, her yek bi alîkî de dikeve...  Çendikî şûn de dizê me bi ser wan de tê.

Xwe li nezantiyê datîne, ji wan dipirse.

-Ka kêvroşka we?

Yek pêçiya xwe dirêjî yekî din dike, dibêje “ wî diziye!”

Ew sond dixwe dibêje wî...

Ew ê dîsa rabin hev ku dizê me  berê xwe dide wa,  bi awakî pir xemgîn deng li wan dike:

-Xwedê qehra xwe li min û li heft bavên min  bike...!  Sûc sûcê min e...!  Min ji we re got nîr bidin ber devê holikê lê, nehat hişê min ku  bibêjim qulên nîr bixitimînin! Kêvroşk  di qula nî re derketiye çûye!

Paposî pol û poşman zûr, zûr li çavên hev mêze dikin, radibin diçin malên xwe...

Gelo di mijara IŞID û çeteyên ku agir berî  Sûriyê û gelan didin de

Kî Paposî ye

Kî dizê fêlbaz e...?

NIVÎSEKE Jİ BIHNTENGIYÊ

Carinan meriv tenê bo nivîsandinê dinivîse. Ev rewşa kambax dema naxwazî rûyê kesî bibînî, naxwazî ronahî û tarî, ba û baran, teyr û tirûl te bibîne tê serê mirovê destbipênûs. Di dem û dewrana pênûsê de derûniyeta nivîskaran ji destnivîsa wan xwiya dibû. Grafolog li xet û xêza pênûsê dinêrt û kul û mereza nivîskar vedigot:
Nivîskar ji xwe nexweş e, di dil de xwesteka jiyanê çem û çem e....
Nivîskar çi qewl e çi qerar e, dev li alîkî qûn li alîkî ye...
Nivîskar delodîn e, her tişt jê tê, li her deverî, bi her awayî, di her dilqî de li ber pozê xwendevanê reben şîn dibe.
 ***
Di vê heyama klavyeyê de gelo mirov derûniyeta nivîskaran ji tepatepa bişkokên klavyeyê nikare derxe?
Ez ne derûnînas im lê, bi dilrehetî dikarim bipesinim bibêjim ku  hostayê naskirina kesyetiya xwe me.
Bi taybetî jî di derengiya şevê de bala min li ser min e. Ger bi roj li welatê min qencî qewimî be û ez bi wê serfiraziyê li ser kompûtûrê rûniştîbim dengê defa daholê ji klavyeya min tê.
Ger li welatê min şer be, klavye bi kerb e. 
Ger li welatê min komkujî be, klavye bi şerm e.
Serkeftin be klavye şerûd e, tepetepa wê digihîje erş û ezmanan.
***
Nivîskarên me yên berê dengbêjên me yên pênûsnenas û klavyenezan bûn.
Ew derd û kesera dilan bi xweş dengê xwe didan der.
Ev cûre vegotin ji tevahiya huneran zor û zehmettir bû.
De ka di hişê xwe de bibin bînin; dijminê bav û kalan gundê te, mala te, hesp û gayê te tê şewitandiye, zar û zêç û kofî kulfet bi ser hev de qet qetî kiriye, merivek qedirbilind bi enişka xwe diniçîne te: "De bêje keko, de bêje!"
Hema aniha bifikirin: Di rewşeke weha de nivîs, ew jî nivîsa vê dewrê vê zemanê, ji gotinên berê yên "bi meqamkî û bi mijarkî û bi wezinkî miheqeq  li hevhatî" çend car  hêsantir e, ne wisa?
Kî diwêre bikeve dewsa dengbêjê şahêdê wêran û wêrtaskirin û şewitandina welatê xwe!
Kîjan meqam dikare  ji hewarên jinan, ji girînên zarokan, ji nifirên kal û pîran, ji orîna sewalan, ji newkîna pisîkan, ji qîjîna qaz û qulingan bêtir bandor li merivan bike û xwe bide guhdarîkirin?
***
Nivîsa kambax me ji ku anî bir ku derê! 
Belê dengbêjên me bi hezaran salan şahediya bûyerên weha kirine û bi  awazên xwe yên xweş, bi Kurdya xwe ya dewlemend, bi hestên xwe yên di hestiyarî de ji hed der ji heqê bextê reş û dijminên marên reş hatine der... Em jî bihna xwe ya teng didin der ew e,heyra....